ในรอบปีที่ผ่านมา สำนักงานแรงงานในประเทศมาเลเซียได้รับแจ้งร้องทุกข์จากพนักงานนวดไทยในรัฐซาราวักและรัฐซาบาห์เป็นจำนวนมาก หลายท่านได้ตัดสินใจเดินทางโดยที่ยังไม่ทราบข้อมูลเกี่ยวกับพื้นที่ดังกล่าว เราอยากให้ท่านได้ทราบถึงข้อมูลบางประการของทั้งสองรัฐนี้

ภูมิประเทศเป็นเกาะ มาเลเซียจะแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ พื้นที่ที่อยู่ติดกับตอนใต้ของไทยมี 11 รัฐ และพื้นที่อยู่บนเกาะบอร์เนียวอีก 2 รัฐ คือ ซาราวักและซาบาห์ การเดินทางเข้า-ออกทั้งสองรัฐนี้ต้องมาทางอากาศเท่านั้น และเวลาเดินทาง ออกนอกรัฐท่านต้องมีหนังสือรับรองจากนายจ้างว่าให้อนุญาตด้วย

               พื้นที่ห่างไกล พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่า มีขนาดใหญ่ เฉพาะรัฐซาราวักรัฐเดียวก็มีขนาดใหญ่กว่าจังหวัดภาคเหนือของไทยทั้งภาครวมกัน นอกจากนี้ การเดินทางภายในรัฐยังค่อนข้างลำบากในบางพื้นที่และใช้เวลานาน ถ้าร้านท่านไม่ได้อยู่ในเขตเมือง การเดินทางจะลำบาก และสภาพร้านหลายร้านมีขนาดเล็ก เป็นตึกแถว เหมือนกับจังหวัดเล็กๆ ของไทย ภาพการมาทำงานใน 2 รัฐนี้อาจเป็นการทำงานในต่างประเทศที่ไม่ได้สวยหรูอย่างที่ท่านคิด

นายจ้างบางรายเป็นมาเฟีย ผู้ร้องทุกข์ส่วนใหญ่จะแจ้งว่า นายจ้างมีลักษณะเป็นมาเฟีย  มีอิทธิพลในพื้นที่ และหลายรายบังคับให้พนักงานค้าประเวณี อาจมีนักเลงคอยควบคุม กักขังและใช้กำลัง  ทำร้ายร่างกายหากทราบว่าพนักงานจะหลบหนี หรือไม่ให้บริการลูกค้าตามที่สั่ง 

ไม่มีสัญญาจ้างเป็นลายลักษณ์อักษร ส่วนใหญ่เป็นการตกลงด้วยวาจา หรืออาจมีสัญญา (ซึ่งอาจเป็นภาษาจีนหรืออังกฤษอย่างเดียว) แต่ให้ท่านรีบเซ็นและนายจ้างเก็บไว้เอง ทำให้เวลามีปัญหากันนายจ้างมักจะยกข้ออ้างต่างๆ มาให้ท่านยอมรับ และให้ท่านจ่ายเงินเป็นจำนวนมาก (อาจเป็นหลักแสน) หากต้องการกลับ ซึ่งท่านก็จะไม่สามารถโต้แย้งได้เลย เพราะท่านก็ไม่เคยเห็นสัญญาจ้าง หรือไม่มีโอกาสได้อ่าน 

รายได้ไม่ได้มากอย่างที่คิด ผู้หญิงไทยที่มาทำงานมักจะได้รับข้อมูลจากผู้ไปชักจูงซึ่งอาจเป็นเพื่อนบ้าน คนที่ไว้ใจหรือคนรู้จักว่าจะมีรายได้สูง แต่ความเป็นจริงลูกค้าอาจมีไม่มากและท่านจะต้อง ถูกหักค่าใช้จ่ายจำนวนมากด้วย จนบางรายอาจเหลือรายได้เพียง 500 – 700 ริงกิตต่อเดือน (บางครั้งคนที่ไปชักจูงท่านเพราะต้องการหาคนมาแทนตามเงื่อนไขกับนายจ้างที่จะให้ตนยกเลิกสัญญาได้) และนายจ้างบางรายไม่ทำใบอนุญาตให้พนักงานจึงต้องอยู่อย่างหลบซ่อนและหวาดกลัว 

ด้วยข้อจำกัดตามที่กล่าวมาทำให้ท่านมีความสุ่มเสี่ยงต่อการถูกละเมิดทางเพศและ  ตกเป็นเหยื่อการค้ามนุษย์ และการให้ความช่วยเหลือแก่ท่านจะค่อนข้างยากลำบาก ดังนั้น ก่อนที่ท่านจะตัดสินใจเดินทางมาทำงาน ขอให้ท่าน 

                 1. คิดหลายๆ รอบ ว่าท่านพร้อมจะรับกับสภาพการทำงานดังกล่าวได้หรือไม่ อย่าคิดเข้าข้างตัวเองว่าสภาพคงไม่แย่เท่าใดนักน่าจะทนได้ ซึ่งสำหรับรัฐซาราวักเอง กรมการจัดหางาน   ได้มีประกาศไม่อนุญาตให้แรงงานเข้าไปเป็นพนักงานนวดไทยตั้งแต่ปี 2555 เป็นต้นมา (อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://malaysia.mol.go.th/node/503)

                  2. ตรวจสอบ ว่ามีสัญญาการจ้างงานไหม ท่านจะได้ใบอนุญาตทำงานหรือไม่ นายจ้างเป็นใคร ที่อยู่ร้านตรงไหน สภาพร้านและที่พักเป็นอย่างไร (บางครั้งท่านอาจเห็นภาพสถานที่ท่องเที่ยวและส่วนที่เจริญ แต่ร้านที่ท่านทำงานอาจไม่เป็นเช่นนั้น) ถ้าคนมาชักชวนบอกว่ามีเงินดีและให้ท่านเข้าไปทดลองทำงานก่อนแล้วจะทำใบอนุญาตทำงานให้ ขอให้ท่านตอบปฏิเสธไว้ก่อนและหาข้อมูลอย่างรอบคอบ เพราะท่านอาจไม่มีโอกาสกลับตัวได้อีกและต้องทนทรมานตลอดการไปทำงาน

                  หากไม่มั่นใจ สามารถติดต่อสอบถามที่สำนักงานแรงงานฯ ได้ ว่าบริษัทที่ท่านจะไปทำงานด้วยเคยมีประวัติการถูกร้องทุกข์หรือไม่ เราพร้อมจะแนะนำทุกท่าน

                  สุดท้ายนี้ ร่วมทำบุญด้วยการช่วยแชร์บทความนี้ เพื่อให้พี่น้องชาวไทยทราบข้อมูลและไม่ตกเป็นเหยื่อรายต่อไป

…ด้วยความปรารถนาดี…

สำนักงานแรงงานในประเทศมาเลเซีย

โทร. +603-2145-5868 /+603-2145-6004

อีเมล์ thai_labour_office@yahoo.com